Sequensenscriptie – Amsterdams Archief – Rio of Ria – Han Leroi – Hoevinudie?

Sequensenscriptie – Amsterdams Archief – Rio of Ria – Han Leroi – Hoevinudie?

Sequens Dies Irae
Misschien vraagt u u wel eens af of de onderdelen van deze site (domeinnaam: gerardweel.nl) veel of weinig bekeken worden. Precies weet ik het zelf niet -het meeste gebeurt anoniem-, maar mijn hosting-firma stuurt me hierover wel wat algemene gegevens. Deze nieuwsrubriek -die u nu leest- wordt het meest bekeken: ruim honderd belangstellende per 24 uur. De afgelopen maand (juli) was het op twee dagen na onder de honderd: één keer 91 en één keer 89. De hoogste score was 154. Dan volgen de ‘scripties’, waarbij me opvalt dat de meer ‘wetenschappelijke’ het meest worden bezocht. Ik vermoed door studenten die misschien met een verwant onderwerp bezig zijn. De taalkundige (bijvoorbeeld over ‘de probationes pennae’) en de theologische (bv. over de Sequensen) trekken het meest. Kortgeleden bijvoorbeeld kreeg ik via de mail contact met Bart Knobbe, die een uitgewerkte en zeer interessante scriptie over het Dies Irae heeft gemaakt. Hij heeft onderzocht of zo’n oud-liturgische hymne meer vanuit de gemeenschapsliturgie of vanuit het privé-gebed werd geschreven en geeft daarmee een uitstekend overzicht van de ontwikkeling op dat gebied. Hij maakte daarbij gebruik van mijn -veel beperktere- gegevens en stuurde me dankbaar zijn werkstuk toe.

Amsterdams Archief
Een van de schoonzoons van Mevrouw Wester z.g. -in Hoorn-Noord nog steeds bekend!- is directeur geworden van het Amsterdams Historisch Archief. Een geweldige promotie! Hij en zijn vrouw kwamen er bij mij over vertellen. Bij mijn onderzoek naar Tonis Harmanszoon van Warvershoef heb ik van dat Archief indertijd gebruik gemaakt en ik herinner me de hulpvaardigheid die ik daar ondervond van het personeel. Onder de nieuwe directeur zal dat zeker zo blijven!

Rio of Ria
Tijdens de koffie kwam bij ons de vraag op: Wat betekent eigenlijk letterlijk ‘Rio de Janeiro?’. Een van ons wist dat ‘Rio’ portugees is voor ‘rivier’ en de rest hebben we opgezocht. Te weten: Op 1 januari 1502 voeren twee portugese ontdekkingsreizigers, Gonsalo Coelho en Gaspar de Lemos, met hun schip een baai binnen aan de oostkust van -het later zo genoemde- Zuid-Amerika. Ze dachten dat die baai de uitloop was van een uit het binnenland komende rivier en noemden die ‘el Rio de Janiero’, de januari-rivier. Bij nader inzien was er achter in de baai geen rivier te bekennen. Maar toen was de naam al gevestigd. Tussen haakjes: Enkele historici zeggen dat het eerst niet ‘Rio’ was maar ‘Ria’, wat in de lokale oertaal daar ‘(weer)klank’of ‘baai’ betekende omdat de omgevende bergen -in tegenstelling tot de zee- geluid weerkaatsten. Omdat de Zuid-Amerikaanse steden meestal naar hun patroonheilige werden genoemd, is de volledige naam: Sao Sebastiao do Rio de Janeiro. Naar de martelaar Sebastianus, wiens mooie lijf door pijlen werd omgebracht. Een geschikte patroon voor sporters!
Hup Holland! Portugal heeft het E.K. al gewonnen, dus nu wij!!

Han Leroi en Oud Hoorn
Een aantal jaren geleden was Han Leroi werkzaam op het gemeentehuis van Wervershoof. Hij was en is geïnteresseerd in de geschiedenis van West-Friesland en wist een mooie, ingekleurde plattegrond uit 1649 van Hoorn -uitvergroot uit de Blaeu van 1648-1664 (ed. 1652)- op de kop te tikken. Omdat hij niet meer in onze regio woont, mocht ik die komen ophalen en beschikbaar stellen aan onze historische vereniging Oud Hoorn. Ik heb hem ingelijst -hij hangt nu nog bij mij- en zal hem volgend jaar, als Oud Hoorn honderd jaar bestaat, aanbieden aan de jubilerende vereniging.

Hoevinudie?
Toen het bij de koffie natuurlijk weer uitgebreid over de pols van Tom Dumoulin ging, was er gelukkig een die opmerkte: ‘Maar hij rijdt toch niet op zijn pols?’.