Erasmus – Wereldcommunicatiedag – Luther – (Wereld)burger – Hoevinudie?

Erasmus – Wereldcommunicatiedag – Luther – (Wereld)burger – Hoevinudie?

Erasmus
Wachtend op de oproep van het Hoornse Ziekenhuis voor een pijnvrijmakende operatie aan mijn rug en rechterbeen kwam ik zowaar weer eens aan grondig lezen toe. Het nieuwe boek over Erasmus, de biografie door Sandra Langereis, heeft me zeer geboeid. Vooral omdat de schrijfster werkelijk alles tot in de puntjes heeft opgespoord en bovendien omdat ze niet van een verzuild vooroordeel uitgaat (waarmee ik vroeger ben opgevoed) maar van een voorzichtige, meer humanistische benadering. Erasmus was voorstander van een gezuiverd katholiek geloof en vond dat de filologische (tekst)wetenschap en de kennis van de klassieke en vroegkerkelijke schrijvers -zoals Hieronymus-daar een bijdrage aan konden zijn. Leerzaam, zo’n boek!

Wereldcommunicatiedag
Op mijn dagkalendertje werd ik eraan herinnerd dat er naar de wens van het Tweede Vaticaans Concilie elk jaar in mei een Wereldcommunicatiedag wordt gehouden. Die dag is vooral bedoeld om ons ons te doen bezinnen op het werk en de verantwoordelijkheid van journalisten. Actueel!! In 2019 schijnt paus Franciscus gezegd te hebben: ‘Internet is een rijkdom van onze tijd, een bron van kennis en relaties die voorheen onvoorstelbaar was. Daarbij spelen wel risico’s: bijvoorbeeld verspreiding van desinformatie en misbruik van persoonsgegevens.’ In deze coronatijd zouden we het zonder communicatiemiddelen en journalistiek nog zwaarder hebben gehad. Toch?

Luther
Even terug naar vijfhonderd jaar terug. In het levensverhaal van Erasmus speelde Luther als zijn tegenspeler een belangrijke rol. Deze gedreven hervormer werd op 18 april 1521 op de Rijksdag van Worms door de keizer namens de paus veroordeeld en vogelvrij verklaard. Hij wist nog net zijn schuilplaats in Wittenberg te bereiken om zijn werk aan de vertaling van de Bijbel in het Duits voort te zetten. Gebruikmakend van de pas uitgevonden boekdrukkunst en Erasmus’ hertaling van het Nieuwe Testament.
Laat ik nu toevallig een goede gespreksvriend hebben die met Luther bezig is zoals ik met Erasmus. Hij heeft hem nagereisd -zoals ik Erasmus naar o. a. Leuven- en is vooral geïnteresseerd in ‘Luther en de (kerk)muziek’ -zoals ik in ‘Erasmus en het bijbelvertalen’. Boeiende gesprekken zijn het gevolg!

(Wereld)burger
Tussen haakjes: Boven deze site staat een woord van Erasmus als motto: ‘Ik wil een wereldburger zijn!’ Ik ben er nu pas achter gekomen waar hij dat schreef en wat precies. ‘Ik begeer burger van de wereld te zijn, een mens die allen eigen is of liever nog: die niemand eigen is’ (brief 1314 in de verzameling van Allen, onder 3). Kennelijk had het woord ‘burger’ toen nog niet zo’n nare bijbetekenis.

Hoevinudie?
Voor de Pinksterdagen was ik in de supermarkt. De man vóór mij rekende af bij de kassajongen en vroeg hem plotseling: ‘Ben jij katholiek?’ Enigszins verbaasd kwam het antwoord: ‘Ja’. Toen wierp de man een briefje van 20 euro bovenop de boodschappen op de band en zei: ‘Dit is voor jou. Zalig Pinksteren!’ De jongen zei: ‘Meneer, dat mogen we niet aannemen’. Waarop de reactie van de man was: ‘Dan ben jij niet echt katholiek’. En hij trok het bankbiljet terug.